http://www.dpreview.com
Friday, June 17, 2011
Monday, May 16, 2011
Friday, May 13, 2011
MBA Journal: Doing Business in Vietnam
"Part of the reason I chose Vietnam for global residency was I wanted a culture completely alien to my own experiences."
My first impression on landing in Vietnam was, "Oh wow, Ho Chi Minh City looks exactly like Sarajevo." It is a testament to the proliferation of 1970s Soviet architecture that I could fly halfway around the world and feel as if I had arrived back in my own home country of Bosnia, another beneficiary of Soviet-style economic planning. I was visiting Vietnam (and subsequently Cambodia) on a Global Residency trip with my MBA program at Georgetown University's McDonough School of Business (McDonough Full-Time MBA Profile). Although I'd still need to take classes on our return to campus, this trip would be a culmination of my learning in global business, concluding in a consulting presentation to a Vietnamese client for whom my team and I created a global branding strategy and regional entry plan.
Part of the reason I chose Vietnam for global residency was I wanted a culture completely alien to my own experiences. Although I had to adjust to a brand-new world when I first moved to the U.S. at 17 after leaving Bosnia, I still saw Europe and North America as essentially sharing the same worldview. It was, therefore, incredibly surprising to see so many similarities—the architecture, bargaining at the city market, the narrow roads resulting in major traffic jams—between Vietnam and Bosnia.
Then things got more interesting. "I got the best recommendation for a tailor," my friend Erica said over a couple of Vietnam's finest $1 beers. "This crazy ex-pat war vet saved us when our Mekong cruise boat dropped us off in the middle of nowhere after we refused to pay them an extra $200. Well, he says you need to go to this lady in the stall in the city market and buy your fabrics. She then gives you the name and address of the best tailor in town. If you tell him that Erica sent you, he'll give you a really good price. I already bought four dresses from him, and he loves me."
From Extortion to Astrology
Erica's story encapsulates business in Vietnam in so many ways. Although the economic engine is moving the country toward more Western standards at supersonic speeds, there are still many vestiges of lawlessness, such as the boat extortion described above. Most deals are conducted on the basis of relationships; if the two parties don't already know each other, introductions are needed through social situations before sitting down for business matters. Even self-proclaimed nonreligious individuals will often consult astrologers to find out whether a deal is made in auspicious circumstances. Finally, just about everything is open to negotiation. While I always considered my mother to be the family's true expert on price negotiations in the market (she has the patience to look through all the options and a willingness to walk away, both of which I lack), by the end of my trip I was slashing prices on silk scarves and souvenirs down to only one-third of the originally stated price.
The Global Residency brought theory to life. It is one thing to read how a country can manage its currency reserves to set monetary policy and quite another to observe the Vietnamese government's efforts to promote a strong dong clash with the general dollarization of the economy, or to contrast this situation with Cambodia, where ATMs dispense dollars and the local currency is used only as change. Although Georgetown's education pays a lot of attention to public policy, it was still impressive to hear from our panelists about the Vietnamese parliament's preoccupation with some areas of regulation and complete disregard for others. While the Chinese government can relocate a neighborhood to create a highway, Vietnamese culture's respect for land ownership deprived the government of eminent domain rights, resulting in overcrowded roads where speed limits rarely exceed 30 miles per hour.
While my global marketing professors lectured about adapting the product to regional needs, it's nonetheless nothing short of funny hearing that KFC is considered a premium product because the American prices are so much higher than Vietnamese price points.
Of course, the real impact of the visit was in our consulting project. Global Residency is a requirement for graduation. After we selected a country, the faculty and administration looked for consulting projects with companies that needed external help. Some were multinational, such as Pepsi and Citibank, while others were companies looking to expand abroad, and some were just increasing their in-country footprint. After each team was assigned a project, we continued to refine our understanding of the client's problems within the industry and regional context while preparing the presentation we would deliver to the company's chief executive or country manager while on residency.
Image of a "Hip Traveler"
During the global residency, my team worked with Vietnam Fashion Corporation (think Vietnam's GAP). Already the best-known clothing retailer in Vietnam, VFC has expanded into some parts of Asia and Africa and has set its sights on becoming a global brand. Our team's research into global branding strategies in the digital age unearthed new theories of the "consumer decision journey," where brands must interact with consumers to capture their loyalty. We developed a concept of a "hip traveler" that VFC could use to create its global myth, a hallmark of international brands that help create a global identity. We cautioned the client not simply to replicate its existing business plan, but to tailor the strategy to regional needs and market saturation. Finally, we conducted primary market research through focus groups, concept surveys, and deep interviews to understand North American consumers' willingness to buy VFC's product, given the highly competitive market.
The team was excited that the presentation was received well by the client. Our primary contact, the chief marketer, would occasionally get up in the middle of the presentation and translate our slides, to make sure her marketing and design team understood all the implications of our recommendations. Through our dialogue, we tried to show that the frameworks we developed could help them rethink their strategies in a new light.
The final seal of approval came when the client team invited us to an eight-course meal in a private dining room of a fancy restaurant and then invited us to go clubbing the following night. That's the fun part of doing business in Vietnam.
Rusmir Musić is enrolled at the McDonough School of Business at Georgetown University and is expected to graduate in 2011. A war refugee, Musić and his family fled their home in Bosnia and Herzegovina in 1992. Coming to the U.S. on his own at 17, he earned a bachelor of arts in chemistry in 2001 from the College of Holy Cross and a master of arts in humanities and social thought in 2003 from New York University's Graduate School of Arts & Sciences. Before enrolling in business school, he was the assistant director of experiential programs at the Hiatt Career Center at Brandeis University.
By Rusmir Musić (May 9, 2011)
---------------------
Comment from Dr.Jack (May 9, 2011)
Appreciate your description of your own experience in Vietnam, a rather despotic developing nation. However, that first short impression won't last long if later you come and work there. I've been working there for over 5 years. You'd see countless nuisances ahead, featuring corruption and bribery. Vietnam can be equated to a place where patience and resentment can be practised regularly. You will surely find it much more difficult to do business in Vietnam. Trust me.
Source: http://www.businessweek.com/bschools/content/may2011/bs2011055_554471.htm
Wednesday, May 11, 2011
Thanh Duc Church - Danang
THANH DUC CHURCHOn the wide and beautiful two-way street, the tall bell towers of Thanh Duc church stands majestically in the scenery of Son Tra peninsula.
Like a mark in the beautiful landscape of the whole street, the new church built in 2000 is a living testament of a stable and strong congregation that is a vital part of the community.
50 years ago, this was a strip of sand deposited by Han river on which the highest ground was chosen to build the current church.
At first, a big shelter was the home of many Catholic families; a few houses made of steel-sheets were the hospital and church office. Many adjoining blocks of houses were of parishioners living around the church. The first church was also made of steel-sheets, surrounded by cement sheets and wooden beams bought from Hai Van pass.
Through many momentous events, especially the incident of Thanh Bo – Duc Loi in 1964, the church was repaired, expanded, renovated and remains a small steel-sheet building with narrow doors and windows; walls were covered in harsh-looking mortar bricks and particularly the bell tower was built out of four railway tracks like a monument of a war-time period.
From 1968 to 1974, the idea of a new church made everyone feel excited. Plans, designs… even contribution were made. But all were shelved. Maybe because the country was still at war and it was difficult to predict how people would adjust to a new and uncertain life.
After 1975, the Parish entered a new period. Some parishioners left while some remained loyal to the land. So the number of parishioners was reduced (in 1964: 2030 people; 1975: 1729). The number of parishioners decreased. Life was difficult with severe food shortages. However, a new talented and devoted shepherd was sent to the Parish. He was Reverend Nguyen Huu Dang. He repaired the most badly damaged areas of the church depending on available funds. First, he raised and installed steel beams supporting the roof. Then he tiled the roof, built the porch and the bell tower, re-installed electricity, sound, light and fan systems etc… This was the second church of the Parish.
In 1995, the country was in a reformation process. The number of parishioners increased to 3100 parishioners and the issue of rebuilding the church was again brought up. With the help from overseas Thanh Duc parishioners, a long-term fund-raising campaign was started. Each person would contribute 200 dong per day for 3 years.
Technical survey, design and blueprint were also started. Due to the scope of the project, the topic of holy art was also considered: how to create a church worthy of the contribution and wish of local and overseas parishioners and also at the same time create the first church of the new 21st century. The church had to be tall but comfortable, capable of turning people’s mind to God. The altar in particular had to match with theological meaning and holy art, prominent but not different, elegant but not too sophisticated, formal but should not prevent parishioners from intimately and earnestly taking part in worship. This was a big challenge and the Management Board created a competition to design the altar. In addition, there was the need to combine the historic requirements of the church and yet keep it in balance with the bell tower, the great work of the previous parish priest, plus the limit of the fixed terrain conditions.
The huge scope of the project made selecting the contractor difficult. Who and how to choose was debated at great length and a process in compliance with common construction practice was reached: public bidding to all who were qualified and experienced.
There were unforgettable moments when young men in the Parish demolished concrete stabs under the summer sun. Older men straightened old steel rebars for reuse. Many moved hundreds of cubic meters of debris out of the construction site. Everyone was delighted, especially at the drawing of the new church. “All for the new church” was the slogan at the time.
The Management Board consisted of the chief parishioner representative as the chairman, a technical deputy, a supervisor, a secretary cum accountant, a warehouse keeper and 2 persons assigned to material purchasing, the parish priest in charge of the funds. Besides, there were members of the Parish Council to take care of meals and night watches and the women to bring daily drinks for workers.
The construction site was cleared on time for the contractor who won the bidding. On 16 May 1999, the local bishop laid the first stone and on 17 May 1999 construction started.
There were many wonderful ideas, divergent opinions and egos: some had technical knowledge, some did not but were willing to help, some were keen on criticizing etc…
To make people work together and turn those elements into energy was the motto of the Management Board. There was a book for opinions, a mailbox and even a telephone at the office for everyone.
The project was huge but no casualties occurred: purchases were signed by the warehouse keeper, loads of sands and rocks were confirmed, and expenses were recorded and approved by the chairman. Labor safety was also checked regularly.
Underground work such as digging, columnar and rock foundation was supervised and recorded by the accountant for later payment.
There was special focus on technical work, besides the technical supervisor, the technical deputy was present at the site to check and report on the quantity of mortar and concrete for each unit of work. He was also in charge of labor safety compliance and resolving problems so that the project went as scheduled at the minimum expense.Other purchases and services such as sound equipment, electricity and water were all contracted and approved by the chief. Documents were kept for later payments.
The Management Board met monthly to review, plan for next tasks and reported to members and the parish priest. Thanks to experience and best practices, the actual cost of the project was much lower than the allowed budget.
People and other dignitaries who visited Thanh Duc Parish such as Cardinal Pham Dinh Tung, Bishop Nguyen Van Yen, Monsignor Nguyen Van Phuong, Mr. Pham The Duyet (Chairman of the National Front Committee), Mr. Nguyen Ba Thanh (City Party Secretary) and Mr. Nguyen Van An (Chairman of the City People’s Committee)… all praised Thanh Duc church construction project. It was the efforts of many local and overseas parishioners who silently contributed to the church over the years…
The Thanh Duc church on the side of the 3rd of February street is a reminder of many hardships, difficulties and obstacles that those who were in charge had to overcome with their highest resolution: the church is my own home. No one can count the sleepless nights that the parish priest had to endure and the drops of sweat that workers shed at the site.
SOME PHOTOS…
Bishop F.X. Nguyen Quang Sach laid the first stone to start the construction of the new church (16 May 1999)
The start of the construction of the new church (17 May 1999)
Ground-breaking ceremony (17 May 1999)
The roof top of the church under construction
The inauguration of the church (29 June 2000)
The Mass in the church on the inauguration day (29 June 2000)
Performances to celebrate the inauguration of Thanh Duc church (29 June 2000)
Cardinal Paul Joseph PHAM DINH TUNG – President of Vietnam Conference of Bishops visited Thanh Duc church (30 June 2000)
-----------------------------------------------
THE JOURNEY OF 50 YEARS (05/28/2010)
THANH DUC PARISH - DA NANG DIOCESE
History can teach us many lessons. There are lessons we must learn to live with gratitude and dignity so that our ancestors can be proud of us. However, history also has painful lessons that we must learn to avoid repeating the tragic mistakes. Nonetheless, those are valuable lessons that future generations must respect and remember.
Our parish history is just a little piece in the history of the universal Church or the Church in Vietnam. But it does contain many countless examples of the unselfish sacrifice that our priests, monks, nuns and the whole congregation have made. From those we can teach ourselves to be grateful to the Lord, Mary and our predecessors; to cherish the spiritual and material legacies left to us such as solidarity and sacrifice for the common good. It is also our responsibility to maintain our facilities and contribute in one way or another to the growth of our Parish. If we let our Parish fail, we neglect our obligation to our children.
MARKS IN TIME
1966
1991
2004
The Holy See delegation led by Monsignor C. Migliore, Secretary for Relations with States and Monsignor B. Phuong visited and celebrated Mass in the new Thanh Duc church (13 October 2002)
Co-celebrated Mass and the congregation…
Easter in 2000
*Source: http://www.thanhduchaingoai.com/D_1-5_2-209_4-315_5-4_6-1_17-1_14-2/Friday, March 25, 2011
Phong Canh Phú Yên
Tuy Hòa của tôiTôi lớn lên ở TP Tuy Hòa – đô thị nằm bên bờ biển Đông, quanh năm lộng gió và ầm ào sóng vỗ. Tuổi thơ tôi gắn liền với những con đường, góc phố Tuy Hòa để rồi những nơi này đã trở thành hoài niệm mỗi khi chia xa.
 |
| Một góc TP Tuy Hòa - Ảnh: H.TRUNG |
Tuy Hòa của tôi sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng là một đô thị nhỏ và nghèo. Ngày ấy Tuy Hòa chỉ có một vài con đường như Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Lê Thánh Tôn… trong đó đường Trần Hưng Đạo là trục chính. Dù là thị xã nhưng khu vực nội ô Tuy Hòa ngày ấy vẫn có rất nhiều đồng ruộng và khoảng đất trống. Những nơi này đã để lại trong tôi và bạn bè trang lứa biết bao kỷ niệm tuổi thơ. Còn nhớ những chiều hè lộng gió, lũ trẻ chúng tôi đầu trần chân đất tung tăng thả diều trên bãi trống trước thư viện Hải Phú; những cánh diều được làm từ giấy vở học trò chứ không được đẹp và đủ màu sắc như diều của trẻ con bây giờ. Dây thả diều là những đoạn cước chắp nối nên những buổi gió mạnh, nhiều cánh diều bị đứt dây bay mất, mang theo bao tiếc nuối của chúng tôi. Rồi những buổi trưa hè, cả bọn rủ nhau ra rạch Bầu Hạ và các ao nước giữa đồng câu cá, ngụp lặn mặc cho không ít lần bị ăn đòn. Những đêm trăng ruộng vừa mới gặt, hương lúa vẫn còn thoang thoảng, tiếng dế gáy giục giã lũ trẻ chúng tôi rồng rắn ra đồng tìm bắt dế… Tất cả những kỷ niệm ấy đã theo tôi suốt cả một quãng đời.
Thời gian trôi đi, Tuy Hòa cũng dần chuyển mình để trở thành trung tâm chính trị, văn hóa, xã hội của tỉnh. Sau ngày Phú Yên được tái lập, thị xã Tuy Hòa (bây giờ là TP Tuy Hòa) đã được mở rộng thêm về phía biển, một khu dân cư mới nay là phường 7 được hình thành. Mặc dù vậy Tuy Hòa của tôi vẫn chưa có được dáng vẻ hiện đại của một đô thị lớn. Phường 7 ngày ấy như vùng sâu, vùng xa, chỉ có những gia đình cán bộ công chức không có nhà “trên phố” bám trụ. Những con đường ở đây đều là đường đất, mỗi khi đêm xuống rất vắng người đi lại, còn mỗi lần gió thổi, cát lại bay rào rào vào nhà dân. Những năm từ 1990 đến 1996, dù đã là một cán bộ trong biên chế của Báo Phú Yên nhưng tôi chẳng bao giờ nghĩ đến việc sẽ tìm cho mình một lô đất ở phường 7 để ở. Vậy mà chỉ trong một thời gian ngắn, phường 7 đã trở thành nơi sầm uất, phát triển khá nhanh. Sự chuyển mình của địa phương này đánh dấu sự phát triển vượt bậc của đô thị Tuy Hòa trong những năm gần đây. Tất cả những con đường ở phường 7 giờ đã được “nhựa hóa”, rộng rãi, thoáng đãng, sáng rực ánh đèn vào ban đêm. Quảng trường 1 Tháng 4 trước đây là bãi đất trống đã trở thành nơi tổ chức những lễ lớn của tỉnh, trở thành điểm đến của du khách mỗi khi đến Tuy Hòa và là nơi tụ tập vui chơi, thư giãn, thể dục của người dân Tuy Hòa. Không chỉ có khu dân cư mới phường 7, mà cả những phố cũ cũng được chỉnh trang và phát triển, tạo nên diện mạo mới cho đô thị nằm bên bờ sông Đà Rằng trĩu nặng phù sa. Núi Nhạn rêu phong cổ kính, uy nghi và trầm mặc được tôn tạo giờ đã đẹp hơn. Nhiều con đường mới như Hùng Vương, Bạch Đằng, Trần Phú… được mở giúp cho mạng lưới giao thông đối nội của TP Tuy Hòa hoàn thiện hơn. Đôi bờ hạ lưu sông Đà Rằng giờ đã có thêm cầu Hùng Vương nối nhịp bờ vui… Tất cả, tất cả đã tạo cho Tuy Hòa của tôi, của biết bao người sinh ra và lớn lên trên mảnh đất này niềm tự hào không gì có thể tả được.
Những người bạn của tôi dù ở nước ngoài hay định cư ở các thành phố lớn đều không khỏi ngạc nhiên mỗi khi trở lại Tuy Hòa sau một thời gian xa cách. Không ai có thể nghĩ rằng Tuy Hòa nghèo nàn, lạc hậu trước đây giờ đã có những tòa nhà cao từ 5 đến 7 tầng, những khách sạn cao đến 15-16 tầng đạt tiêu chuẩn 4-5 sao như CenDeluxe, Kaya. Còn với du khách, ấn tượng hơn cả vẫn là những con đường rộng rãi, thoáng đãng, đặc biệt là đường Bạch Đằng chạy ven sông Đà Rằng, kết hợp cảnh quan núi Nhạn thật thơ mộng và lãng mạn.
Không chỉ có vậy, Tuy Hòa của tôi hiện đạt tốc độ phát triển kinh tế rất khả quan. Người dân nơi này đang ngày càng giàu lên mà bằng chứng là những ngôi nhà cao tầng, kiến trúc đẹp, hiện đại đua nhau mọc lên trên các trục đường chính; ô tô từ 4 đến 7 chỗ dùng cho gia đình với đủ loại trong đó không hiếm những xe hạng sang như Audi, Lexus,... đã ngày càng nhiều thêm. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân cũng được nâng lên đáng kể. TP Tuy Hòa đã có các siêu thị lúc nào cũng đông khách, các dãy phố với nhiều cửa hàng, cửa hiệu tấp nập người mua bán...
Tôi giờ đã là một người trung niên, có dịp đi nhiều thành phố lớn trong nước nhưng vẫn yêu Tuy Hòa. Yêu bởi Tuy Hòa là tuổi thơ, là những hoài niệm về quá khứ. Yêu bởi nơi đây đang lớn lên từng ngày, Tuy Hòa đang có được một sức bật mới để bứt phá mạnh mẽ hơn trong những năm tới. Vào những chiều cuối cùng của năm âm lịch, tôi thường có thói quen một mình tản bộ lên núi Nhạn, phóng tầm mắt nhìn về bốn phía TP Tuy Hòa. Lần nào cũng vậy, một cảm giác lâng lâng khó tả cứ dâng lên trong tôi khi chứng kiến đường phố rực rỡ sắc hoa, nhộn nhịp người xe hối hả. Từ trên đỉnh cao của núi Nhạn, tôi tưởng tượng về một Tuy Hòa của tương lai. Mai này Tuy Hòa của tôi sẽ tiếp tục được mở rộng ở phía bờ nam sông Đà Rằng với những khu dân cư sầm uất, những tòa nhà cao chọc trời như ở các thành phố lớn mà tôi có dịp đặt chân đến. Mai này Tuy Hòa sẽ có cả những cây cầu vượt để giải quyết tình trạng kẹt xe khi mà ô tô đã trở thành loại phương tiện đi lại chính của mỗi gia đình như môtô, xe máy bây giờ. Và tôi kỳ vọng dù phát triển như thế nào, Tuy Hòa của tôi vẫn là đô thị xanh, sạch, đẹp; ý thức người dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh đô thị, bảo vệ môi trường, chung tay phát triển thành phố hiện đại hơn sẽ được duy trì và nâng lên.
HOÀI TRUNG
http://www.baophuyen.com.vn/Trangch%E1%BB%A7/Ph%C3%BAY%C3%AAn%C4%90%E1%BA%A5tNg%C6%B0%E1%BB%9Di/tabid/94/GId/94/itemIndex/5/NId/61623/Default.aspx
------------------------------------------------------------------
Hơn 30 năm sống xa “xứ nẫu”, tôi nhớ da diết nơi chôn nhau cắt rốn, nhớ người thân, nhớ quê hương, nhớ tiếng “nẫu” thân thương!
Tuy Hòa dưới cánh máy bay. - Ảnh: K.DUY
Tôi mua một số tờ báo và may mắn đọc được mẩu tin “Đã chọn được biểu trưng tỉnh Phú Yên” nhằm kỷ niệm 400 tỉnh Phú Yên (1/4/2011) và Năm Du lịch quốc gia Duyên hải Nam Trung Bộ - Phú Yên 2011. Nhìn biểu trưng Phú Yên để chuẩn bị cho đại lễ 400 năm với đặc điểm thắng cảnh là núi Đá Bia, sông Ba và đồng lúa Tuy Hòa, lòng tôi trỗi dậy niềm tự hào về bề dày lịch sử hình thành và phát triển Phú Yên; càng chộn rộn, nôn nao, háo hức muốn có mặt ngay ở quê nhà để nhận diện “Con đường hàng tỉnh tôi đi/Ba mươi năm ấy có gì đổi thay!”...
Máy bay cất cánh. Bầu trời thẳm xanh. Sài thành hoa lệ dần lùi xa. Tôi thong thả tựa lưng vào ghế, trầm ngâm nghĩ ngợi về nơi cội nguồn. Hồi học cấp III, khi đọc sách Địa dư tỉnh Phú Yên của Nguyễn Đình Cẩm và Trần Sĩ xuất bản năm 1938, tôi nhớ ở trang 31 có đoạn viết: “Tuy Hòa không phải là thành phố có đã lâu (hồi đó các đô thị nhỏ cũng quen gọi là thành phố). Độ hai mươi năm về trước, Tuy Hòa là bãi tha ma, rải rác đôi túp lều tranh vài ba cái phố ngói…”. Vào đầu thập niên 20 của thế kỷ XX, Tuy Hòa là thế. Qua đầu thập niên 30, Tuy Hòa bắt đầu chỉnh trang về đường sá, phát triển thương mại. Cũng theo sách này, sau khi hoàng đế Bảo Đại vặn con ốc cuối cùng trên thiết lộ xuyên Đông Dương nối liền Nam - Bắc tại km1222 về phía nam ga Hảo Sơn, chuyến tàu hỏa đầu tiên tiến vào ga Tuy Hòa vào ngày 1/10/1936. Tuy Hòa nằm sát biển, nên cũng thuận lợi cho vận chuyển biển, nhiều thuyền buồm lớn từ cửa Đà Diễn cũng ra khơi, đã đến các cảng Sài Gòn, Hải Phòng và cả Hồng Kông... Sau ngày Tổng khởi nghĩa, Cách mạng Tháng Tám 1945, nhân dân Tuy Hòa hăm hở đón mừng ngày độc lập. Nhưng chỉ ít lâu sau, người Pháp âm mưu trở lại Đông Dương. Hồ Chủ tịch ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. Tuy Hòa phải chịu chung số phận của cả nước, nhưng khắc nghiệt hơn nhiều nơi khác vì Tuy Hòa là địa đầu của giới tuyến... Và trải qua bao biến cố lịch sử, qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ cứu nước, cùng với cả nước, TX Tuy Hòa và tỉnh Phú Yên được hoàn toàn giải phóng tháng 4/1975. Từ đó, TX Tuy Hòa được đầu tư phát triển nhanh hơn...
Ký ức tuổi thơ gắn với dòng sông Ba, con đò, với con đường, trường học thân yêu... chợt ùa về trong tâm trí tôi. Tôi sinh ra và lớn lên ở làng cá Phú Câu nằm sát hạ lưu con sông Ba êm ả và thơ mộng. Trước mặt nhà tôi, ông ngoại trồng mấy bụi tre, quanh năm xõa bóng xuống dòng sông. Ba tôi bỏ đi biền biệt, còn mẹ buôn gánh bán bưng. Ngày ngày, ngoài giờ học, ba anh em tôi lại ra bụi tre lấy chiếc sõng đi giăng lưới bắt cá. Hồi ấy, ở cửa sông Ba, cá nhiều vô kể. Dân xóm tôi chủ yếu làm nghề biển. Dù tàu thuyền nhỏ nhưng đánh bắt được nhiều cá, nhất là cá chuồn đổ thành từng đống to như những đụn rơm, bán rẻ như cho. Dân xóm tôi quanh năm đối mặt với cát bay cát nhảy, bởi gió biển thông thốc qua những “vú” cát ở dọc dài bờ biển. Dân ở nội thị sống quần cư theo các con đường chính Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, đường số 6 (nay là đường Nguyễn Huệ)... Cơ sở hạ tầng, công sở, trường học... xây dựng chưa nhiều. Có một nhà máy nhiệt điện đủ cung cấp ánh sáng cho toàn nội thị. Trường học thu hút nhiều học sinh nhất là Trường THPT Nguyễn Huệ. Những năm 1977, 1978, khi học cấp III (lớp 10 D7, lớp 11 D4) ở trường này, tôi làm lớp trưởng, còn bạn Phạm Hiếu Vinh làm lớp phó học tập. Vinh với tôi thân nhau như anh em ruột, cùng chụm đầu giải toán, cùng nhà trường đi khai quang phục hóa ở Sơn Thành, Lỗ Rong, trồng cây chắn gió biển... Mấy năm trước, Vinh lần tìm được địa chỉ của tôi rồi liên lạc bảo rằng, bạn làm bác sĩ và đã lên chức Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phú Yên. Cái thằng Vinh “bé hạt tiêu”, tinh nghịch nhưng học giỏi ngày ấy, bây giờ đã thành đạt trong cuộc sống! Còn tôi, sau năm học chung lớp 11 với Vinh, định mệnh cuộc đời bỗng chốc chuyển sang ngả rẽ khác, cuối cùng định cư ở bang California (Mỹ) cho đến ngày hôm nay...
Đang miên man nhớ về tuổi thơ, thì cô tiếp viên hàng không thông báo máy bay sắp hạ cánh xuống sân bay Tuy Hòa. Tôi nhìn đồng hồ. Chỉ hơn một giờ bay từ TP Hồ Chí Minh về Tuy Hòa, nhanh quá, thuận lợi quá!
Mẹ đã mất, cậu ruột tôi – ông Phan Quy Sách – ra sân bay đón tôi về ở nhà số 27/19 Nguyễn Công Trứ, phường 4, TP Tuy Hòa. Sau bữa cơm mừng đoàn tụ, cậu Sách giới thiệu đứa con rể làm nhà báo nắm bắt được nhiều chuyện “thời sự” để chuyện trò thâu đêm. Những ngày sau đó, tôi “bắt cóc” người làm báo để làm “hướng dẫn viên” bất đắc dĩ cho tôi đi qua từng góc phố để thăm thú, nhận diện thành phố trẻ quê mình. Tôi ngỡ ngàng, không tin vào mắt mình trước một Tuy Hòa vốn nhỏ “như lòng bàn tay”, bây giờ được chỉnh trang to đẹp. So với ngày tôi xa quê, phố phường quá khác lạ, những khu nhà xập xệ, nhàu nhĩ nơi tôi ở không còn nữa; đồi cát gần biển, nghĩa địa... giờ lên phố.
Theo lời thuyết minh của “người làm báo”, chỉ sau mấy năm sau khi từ thị xã lên thành phố (5/1/2005), Tuy Hòa bỗng “thoát xác”, những công trình xây dựng mọc lên, nhà cao tầng xuất hiện ở nhiều nơi trong phố. Nhìn Tuy Hòa thời mở cửa, thời kỳ “quy hoạch chia lô” lên ngôi, tôi như cảm nhận đã thiếu vắng hẳn những bóng cây quen thuộc. Trên đại lộ Hùng Vương đã mọc lên các khu đô thị mới FBS, Hưng Phú, khu công nghiệp An Phú, cùng hàng loạt biệt thự, khách sạn như Kaya, Hùng Vương... TP Tuy Hòa phát triển mạnh về phía đông bắc làm thay đổi cảnh sắc của một vùng quê vốn yên tĩnh. Ở phía tây thành phố, khu du lịch Thuận Thảo khá đẹp và thu hút nhiều khách. Quốc lộ 1A ngày nào giờ đã biến thành con đường nội ô luôn tươi màu sắc hoa và rực sáng khi đêm về. Thành phố đang mở rộng về phía Nam, đến tận cảng Vũng Rô, với một dự án kỳ vĩ là xây dựng khu đô thị Nam Tuy Hòa hiện đại rộng 350ha... Trước mặt nhà tôi, giờ chẳng còn bụi tre nào, thay vào đó là con đường Bạch Đằng ven sông rất thơ mộng và chiếc cầu Hùng Vương mới khánh thành trước Tết Tân Mão. Bến cảng phường 6 tàu thuyền ra vào tấp nập. Nghề câu cá ngừ xuất khẩu ở làng biển Phú Câu (phường 6) đã trở thành điển hình trong cả nước. Tỉnh đang chạy đua hoàn thiện những công trình để phục vụ Đại lễ 400 Phú Yên và Năm Du lịch quốc gia Duyên hải Nam Trung Bộ - Phú Yên 2011. Nhờ vậy, TP Tuy Hòa thêm nhộn nhịp, đêm rực rỡ ánh đèn đủ màu sắc. Tôi chợt nhận ra TP Tuy Hòa như “nàng công chúa” ngủ quên, bỗng choàng tỉnh dậy trong “chiếc áo mới” sang trọng...
Vẻ hiện đại của đô thị Tuy Hòa. – Ảnh: T.QUỚI
Chiều nay, ngồi bên chân sóng và nhìn những hàng dương xanh ngát, lao xao bên bờ biển như nét chấm phá tôn tạo vẻ đẹp thành phố, tôi phát hiện bãi biển Tuy Hòa đẹp, nhưng còn hoang sơ quá. Từ thiên đường du lịch ở California, tôi nghĩ, ngoài chương trình kinh tế biển, Tuy Hòa nên hướng đến chiến lược quan trọng là phát triển thành phố du lịch hấp dẫn bằng cách đánh thức tiềm năng từ những cảnh quan thiên nhiên thơ mộng như: bãi biển Tuy Hòa, bãi biển Long Thủy, núi Nhạn, sông Đà Rằng... Lợi thế phát triển ngành công nghiệp “không khói” sẽ được phát huy khi tỉnh Phú Yên đang chú trọng đẩy mạnh đầu tư hạ tầng du lịch, liên kết với các tỉnh duyên hải miền Trung, TP Hồ Chí Minh để phát triển du lịch. Để tạo dấu ấn du lịch, TP Tuy Hòa phải luôn chủ động, nồng hậu đón du khách ở cả tầm vĩ mô và vi mô; làm sao để du khách đến với Tuy Hòa được thỏa mái thưởng ngoạn, thăm thú, khám phá giá trị văn hóa trong chiều sâu cội nguồn... chứ không có cảnh “một đi không trở lại”. Thêm ước vọng mong muốn khu kinh tế Nam Phú Yên và Khu kinh tế Vân Phong (Khánh Hòa) nằm cận kề nhau cùng sớm xây dựng hoàn thành, đưa vào hoạt động. Đây được xem là hạt nhân tăng trưởng kinh tế, trung tâm đô thị - công nghiệp - dịch vụ - du lịch của khu vực Nam Trung Bộ; là “điểm nhấn” tạo nên hành lang kinh tế Đông – Tây mới của nước ta, phục vụ đắc lực cho công cuộc phát triển kinh tế và quốc phòng của cả khu vực Tây Nguyên rộng lớn, mở ra cơ hội lớn cho vùng đông bắc Campuchia, Nam Lào và một phần Thái Lan gần hơn với biển.
Người dân Tuy Hòa vốn hiền hậu, chất phác, sống có lòng nhiệt huyết, có lý tưởng, có hoài bão và có tinh thần tập thể. Họ đem trí tuệ, sức sáng tạo, khát vọng đóng góp sức mình xây dựng quê hương đất nước. Quyết tâm xây dựng một đô thị Tuy Hòa đàng hoàng hơn, to đẹp hơn..., đó chính là ước mơ, là kỳ vọng của Phú Yên. Tôi sẽ trở lại California, mang theo ước vọng cháy bỏng là gặp gỡ, làm cầu nối mời gọi cộng đồng những người dân Việt Nam đang sinh sống tại đây có điều kiện về Tuy Hòa đầu tư công nghiệp, du lịch... để góp sức đánh thức năng lực tiềm ẩn của quê hương yêu dấu.
PHAN HỒNG LỢI
(Việt kiều ở bang California, Mỹ)
LƯU PHONG (ghi)
-----------------------------------------------------------
Chóp Chài đội mũ!
Trong ký ức của ngày tôi còn nhỏ, núi Chóp Chài luôn là núi cao nhất, to nhất vì nhà tôi, làng tôi ở ngay dưới chân núi. Tôi hay ngửa cổ đến “trật mũ” nhìn lên núi vì má tôi hay nhắc câu “Chóp Chài đội mũ/ Mây phủ Đá Bia” Mũ tôi bị rớt xuống đất hoài mà tôi vẫn chưa tìm ra ai là người đội mũ cho núi, chỉ thấy khi thì mây trắng nhởn nhơ, khi thì mây đen bao phủ hay cây lá lơ thơ trên chỏm núi Chóp Chài!
 |
| Chùa Bảo Lâm dưới chân núi Chóp Chài - Ảnh: N.QUANG |
Tôi lớn lên, được đi nhiều nơi, được học nhiều chữ nhưng quê nhà, má tôi và núi Chóp Chài vẫn là một cõi đi về gần gũi và linh thiêng. Sông núi là tự nhiên, vô tình, nhưng với tôi núi Chóp Chài luôn có mối liên hệ tơ vương mà bền chặt.
Tôi thương núi đứng mồ côi một mình vì khác với dãy Trường Sơn phía Tây liên hoàn, hùng vĩ, núi Chóp Chài cũng như núi Nhạn, núi Miếu là những hòn núi lẻ, độc lập. Các nhà khoa học cho rằng cách đây hàng triệu năm vùng này có thể là biển, trải qua những chấn động địa chất và phù sa bồi lắng, từ một hòn cù lao hoặc đá ngầm nhỏ đã thành nên ngọn núi này. Đứng ở giữa làng xóm bao bọc nhưng hình như nỗi nhớ biển khơi vẫn ngày đêm tha thiết, nên dáng núi giống hình con rùa khổng lồ quay đầu về phía Đông. Biển chỉ cách núi chừng hơn 2km. Người ta đặt tên núi Chóp Chài là Quy Sơn vì lẽ đó! Phía giáp với đường Quốc lộ 1 là chỗ đầu rùa. Hành khách trên những chuyến xe bắc - nam đều ngạc nhiên thú vị khi thấy từ chân núi một con đường lớn trải nhựa chạy lượn vòng lên đỉnh. Núi sao quá gần gũi với con người! Từ nơi mà người ta hay gọi tên giản dị là “cổ rùa” ấy đi bao bọc quanh chân núi là làng quê, đồng ruộng thanh bình nối tiếp nhau. Hiếm có nơi nào đẹp và thi vị như nơi này. Ở sát chân núi Chóp Chài phía đông là làng Liên Trì (“Liên Trì dục nguyệt”/ trăng tắm ao sen). Liên Trì bây giờ thiếu vắng những ao sen, nhưng hương vị sen ngày cũ dường như vẫn còn bảng lảng đâu đây trong những vườn cây lá xanh tươi, nhà cửa khang trang, trù phú. Sát chân núi Chóp Chài phía nam là làng Phước Hậu. Làng Phước Hậu trong Trường ca Ở làng Phước Hậu nổi tiếng của Trần Vũ Mai có đồng ruộng rộng và màu mỡ. Phía tây là cánh đồng Tường Quang, Thọ Vức.
Cách đây hơn nửa thế kỷ, núi Chóp Chài còn hoang sơ lắm. Trên núi có nhiều cây cổ thụ, dây leo và nhiều loại chim thú quý hiếm. Tôi nhớ trước đây má tôi vẫn thường mua thịt nai, thịt mển, heo rừng, chồn, cheo…, người ta bẫy được trên núi đem bán. Tại cái xóm Hóc nhỏ bé dựa sát vào chân núi của tôi nhìn ra cánh đồng còn có nhiều cò, cuốc, sáo, cu cườm… Những loại chim vốn thích nghi vùng đồng nước đã từng quy tụ về đây đông đúc làm nên một sân chim nhỏ. Bây giờ người đông, không chỉ muông thú mà chim chóc cũng vắng bóng dần, chỉ còn lại trên cánh đồng là những con cò trắng với dáng dấp vừa đài các, thanh tao vừa lam lũ, tảo tần. Má tôi cũng giống như con cò. Suốt ngày ở ngoài đồng và thường chỉ về nhà khi bóng chiều đã chập choạng trên ngạch cửa. Ba tôi mất sớm, má tôi như ngọn núi cô lẻ, đơn độc. Tôi lớn lên và trộn quê hương vào trong hình ảnh má mình!
Với tôi, núi Chóp Chài không chỉ che chở con người mà còn là chỗ dựa của niềm tin, nơi lưu giữ những giá trị tinh thần thuần khiết. Hòn núi nhỏ bé này có tới bốn ngôi chùa: Khánh Sơn, Minh Sơn, Hồ Sơn và Bảo Lâm. Chùa Hồ Sơn được tạo lập cách đây 300 năm và mới xây lại từ năm 1975. Chùa Bảo Lâm ở phía đông chân núi, có tượng Phật Thích Ca cao 15m tọa trên đài sen cao dựa lưng vào vách núi. Tôi thương chùa Khánh Sơn và chùa Minh Sơn nhất. Đó là những ngôi chùa nghèo nằm cheo leo trên sườn núi. Muốn lên chùa phải trèo lên những bậc đá dốc cao và dài. Chùa Khánh Sơn có vị thế rất đẹp: Chùa dựa vào núi, mặt quay về hướng nam nhìn ra cánh đồng bao la. Chùa Minh Sơn hay còn gọi là chùa Hang ở thôn Minh Đức đích thị là một hang đá trên núi với những tảng đá to dựng thành vách có mái che kín đáo. Nơi đây tương truyền rằng vào cuối thế kỷ XVIII, thiền sư Pháp Tạng, một nhánh của phái Thiền Lâm Tế đến ẩn tu và đắc đạo. Sau đó các vị sư kế nghiệp đến trụ trì và tu hành ở đây gọi là chùa Tổ. Chùa nằm trên núi, thanh âm của kinh kệ và tiếng chuông chùa dường như được lọc qua cây lá, qua gió núi, mây ngàn, trở nên trong trẻo và thanh tịnh lạ kỳ. Tôi quen với âm thanh ấy, với những ngôi chùa hẻo lánh ấy đến nỗi có cảm giác lạ khi đến thăm những ngôi chùa ở ngay giữa thành phố đông đúc, ồn ào tiếng xe, tiếng người qua lại.
Nhà tôi ngay dưới chân núi nên tôi thường lên chùa Khánh Sơn học bài. Buổi trưa, một mình ôm vở chạy lên dốc, một mình với các bậc đá và cây cối, suối nước. Leo lên và thở. Đã có lần tôi chạy một hơi tới đích. Một lần tôi trượt chân té lăn xuống dốc, may mà có một cây sim dại và tảng đá to bên cạnh chắn lại. Hú vía! Tôi đứng lên và tới giờ vẫn bàng hoàng mỗi khi nhớ lại lần tai nạn chỉ âm thầm một mình tôi và dốc đá chùa Khánh Sơn chứng giám. Tôi thuộc mùi thị thơm, tìm ra trái sim chín, trái mít chín nhanh hơn thuộc bài. Tưởng như cây lá đã là một phần của tâm hồn tôi.
Chiến tranh lan rộng và ác liệt hơn vào thập niên 60 và 70 của thế kỷ trước. Vùng núi Chóp Chài trở thành nơi tranh chấp căng thẳng giữa hai phía. Chính quyền Sài Gòn cho xây dựng sân bay Chóp Chài và tăng cường binh lực tại đây, trong khi chính quyền Mặt trận Giải phóng miền Nam cũng ngày một mạnh lên, muốn vùng núi Chóp Chài thành khu căn cứ giải phóng. Quân lính Đại Hàn đánh thuê cho Mỹ từng thống lĩnh núi Chóp Chài, gieo rắc biết bao tội ác tại đây. Trên đỉnh núi, ngọn đèn đỏ hằng đêm soi xét, dòm ngó nhưng quân dân du kích và cả bộ đội Giải phóng vẫn bám vào dân, ở ngay trong làng Phước Hậu, Liên Trì đánh địch. Ban ngày người dân vẫn đi làm ruộng, những chiếc xe chở lính, xe tăng chà xát trên đường quốc lộ ngang qua núi Chóp Chài. Ban đêm bom đạn rơi nổ liên tục quanh núi. Từ trong núi, những người lính cách mạng lặng lẽ, quyết liệt áp sát TP Tuy Hòa. Má tôi kể quận lỵ mới chưa xây xong đã bị quân cách mạng giật sập; máy bay trực thăng tại sân bay Chóp Chài cất cánh liên tục nhưng cũng không nhanh bằng những người lính chân đi dép cao su.
Ngày 1/4/1975, Tuy Hòa được giải phóng. Núi Nhạn, núi Chóp Chài tự do. Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm giấc ngủ không có tiếng bom đạn thật thanh bình, hạnh phúc, tôi nhớ có một buổi sáng má tôi bắt được con gà rừng lạc từ trên núi xuống. Tôi nhớ mấy lần cả trường tôi cùng nhau đi diệt chuột trên cánh đồng Tường Quang, Thọ Vức, đi trồng sắn trên vùng núi Cẩm Tú. Tôi nhớ có lần lớp tôi rủ nhau lên núi hái củi gây quỹ lớp. Củi chỉ có được mấy bó lèo tèo, nhưng cảm giác được khám phá rừng núi bí hiểm thật là thích.
Tôi đi xa, núi vẫn ở lại với quê nhà như má tôi. Tôi lớn lên, già đi mà núi vẫn là “núi non”! Mỗi lần về quê, bóng núi Chóp Chài vẫn giúp tôi định vị phương hướng, tọa độ. Thiên nhiên như lòng mẹ độ lượng và bao dung. Đêm nghe má tôi hát câu ru ngày cũ: “Núi Chóp Chài cao chi lắm bấy / Trông hũy trông hoài không thấy người thương…”, tự dưng thấy thương cho cái người thất tình trong câu hát: Không dám nói ra, không dám bày tỏ mà chỉ biết loanh quanh trông ngóng chi trên… chóp núi! Vậy nên trong tình quê có cái tình sông núi sâu nặng biết bao! Tôi hiểu ra rằng con người không nên chỉ biết dựa vào tự nhiên mà còn cần phải bảo vệ, che chở cho tự nhiên. Nhìn lên núi cao và tôi cảm nhận được nỗi buồn của núi khi thiếu vắng cây xanh, khi sườn vách ngày một trơ trọi và không còn tiếng chim chóc, tiếng muông thú gọi bầy! Núi Chóp Chài cần được yêu thương, cần “đội mũ”!
Tôi ước mai đây, đặc biệt trong dịp kỷ niệm 400 năm tỉnh Phú Yên hình thành và phát triển này, người ta sẽ có dịp bàn đến một dự án phát triển vùng núi Chóp Chài thành một khu văn hóa liên hoàn với nhiều dịch vụ thu hút khách tham quan. Và trước hết là trồng cây xanh phủ che núi. Có thể sẽ xây nhà hàng, khách sạn hoặc cáp treo lên núi, nhưng điều tôi mong nhất vẫn là lưu giữ một vùng quê thanh bình mà trung tâm chính là ngọn núi. Làng Liên Trì sẽ trồng sen, làng Phước Hậu sẽ chuyên trồng hoa, cây cảnh. Sân chim sẽ khôi phục lại, sẽ có khu bảo tồn động vật hoang dã trên núi. Những ngôi chùa, di tích sẽ được tu bổ khang trang. Chuông chùa Minh Sơn, Khánh Sơn sẽ ngân nga trong gió núi. Chỗ chân núi nơi giải thoát luật sư Nguyễn Hữu Thọ sẽ có nhà tưởng niệm và từ “cổ rùa” đường lên núi sẽ là một công viên cây xanh hiện đại…
Tôi ước núi Chóp Chài sẽ không đội cái mũ mây đen xám xịt của những ngày mưa buồn. Mũ của núi phải là cây lá thật xanh, thật dày từ chân đến đỉnh núi. Núi Chóp Chài sẽ là ngọn núi cổ kính mà xanh tươi; thâm trầm, huyền bí mà vẫn trẻ trung, hiện đại. Điện sẽ sáng ngày đêm trên đỉnh núi, cây lá sẽ hát bài ca của thiên nhiên tự do và tôi – tôi sẽ luôn nhìn lên đỉnh núi bằng tất cả lòng biết ơn của một người có quê hương!
ÁI THOA
----------------------------------------
http://www.baophuyen.com.vn/Trangch%E1%BB%A7/Ph%C3%BAY%C3%AAn%C4%90%E1%BA%A5tNg%C6%B0%E1%BB%9Di/tabid/94/GId/94/itemIndex/5/NId/61971/Default.aspx
Friday, February 18, 2011
Kiến Trúc Sài Gòn
Chợ Bến Thành
Nằm ở trung tâm thành phố, chợ Bến Thành rất đỗi quen thuộc với người dân Việt và du khách quốc tế khi đến tham quan du lịch thành phố Hồ Chí Minh.
Chợ Bến Thành được hình thành và phát triển trong vòng trên dưới 100 năm nay và đã trở thành biểu tượng của Sài Gòn.
Chợ Bến Thành hiện nay được xây trên một cái ao sình lầy có tên là Bồ rệt (Marais Bosesse) được san lấp. Quyết định được đưa ra vào năm 1911 và đồ án của nhà Brossard et Mopin được chấp thuận năm 1912. Khánh thành linh đình gọi là lễ “Khai tân thị” vào tháng 4 năm 1914. Cái tên Bến Thành đã có từ trước khi chợ dời về vị trí như hiện nay. Vị trí đầu tiên của chợ là nằm sát ven sông – một bến nước của thành Gia Định cũ nên được mang tên là chợ Bến Thành. Sau đó để có mặt bằng làm bến tàu, Pháp cho dời chợ về vị trí kinh lắp (nay là đường Nguyễn Huệ) lúc này chợ không nằm ở bến sông nữa nhưng đồng bào vẫn dùng tên truyền thống là Bến Thành để gọi. Lần di chuyển thứ hai đến vị trí hiện nay vẫn gọi là chợ Bến Thành hoặc chợ mới Sài Gòn như được nói ở trên. Như vậy, chợ Bến Thành hiện nay được khai trương năm 1914 nằm trên diện tích rộng 12 ngàn m2 mặt chính hướng ra bùng binh round point Cuniac (Quách Thị Trang); mặt sau là đường Espagne (Lê Thánh Tôn); bên hông phải là đường Schroeder (Phan Chu Trinh) cũng là bến xe đò đi miền Tây; bên hông trái là đường Vienot (Phan Bội Châu) là bến xe đi miền Đông. Phía trước bên phải chợ là ga xe lửa (Công viên 23/9) có tuyến đường xuống Chợ Lớn và lên Lái Thiêu; phía trước bên trái là đường Bona (Lê Lợi).
Đầu thế kỷ 17, khi người Việt đến lập cư ở vùng đồng bằng sông Cửu Long thì vùng đất Sài Gòn xưa trở thành nơi phố chợ đông đúc náo nhiệt nhất vùng nam Kỳ lục tỉnh. Năm 1859, có một chợ nhỏ nằm ở khu đất đồng lầy kề bên bờ sông Bến Nghé và sát thành Sài Gòn. Chợ Bến Thành được mô tả trong sử cũ như sau: Đó là một “phố chợ nhà cửa trù mật ở dọc theo bến sông. Chổ đầu bến này có lệ đến đầu mùa xuân gặp ngày tế mạ, có thao diễn thủy binh, nơi bến có đò ngang chở khách buôn ngoài biển lên. Đầu phố phía Bắc là ngòi Sa ngư, có gác cầu ván ngang qua, hai bên nách cầu có dãy phố ngói, tụ tập trăm thứ hàng hóa, dọc bến sông ghe buôn lớn nhỏ đến đậu nối liền”. Thời ấy, đất Gia Định là một vùng nông nghiệp trù phú nên chợ Bến Thành đầy hàng hóa, nào gạo, cá khô, tôm khô, cau, đường… bán ra để mua tơ lụa, quả thô, nhang, quạt, trà, đồ sành sứ, thuốc uống, dược thảo… từ nước ngoài mang đến. Sở dĩ có tên là Chợ Bến Thành là vì chợ gần bến sông và gần thành Qui. Đây chính là khu vực mà nay dành cho thương cảng Sài Gòn. Sau cuộc nổi dậy của Lê Văn Khôi (1833-1835) phố chợ Bến Thành không còn sầm uất như trước. Chợ được xây bằng gạch, sườn gỗ, lợp tranh.
Sau khi đánh chiếm Gia Định, thực dân Pháp đã cho lập một nhà lồng làm chợ ở ngay trên nền đất mà nay là trường Trung học Ngân Hàng 3. Ngôi chợ này bị cháy năm 1870, nhưng đã được trùng tu với sườn sắt. Trước nhà lồng chợ có con kinh rộng chạy đến trước cửa tòa nhà nay là trụ sở của Ủy ban Nhân dân thành phố. Đến năm 1887-1888 thì con kinh này được lấp lại, làm cho khu vực Võ Di Nguy, Tôn Thất Thiệp trở nên náo nhiệt hơn. Đại lộ Nguyễn Huệ trước kia là đường kinh lấp. Ngôi chợ Bến Thành được chuyển đến vị trí ngày nay. Nhà lồng chợ được khởi công xây cất trên vùng đất trước đó là một ao sình lầy gọi là ao Boresse. Thế là chợ Bến Thành xưa trở thành Chợ Cũ, còn Chợ Bến Thành mới được gọi là Chợ Mới Sài Gòn. Ngôi chợ này được khởi công xây cất từ khoảng năm 1912 và khánh thành vào tháng 3 năm 1914. Ngày khánh thành có khoảng 100.000 người tham dự, có cả dân từ các tỉnh đổ về. Cuộc lễ diễn ra trong ba ngày 28, 29 và 30 tháng 3 năm 1914 với pháo bông, xe hoa. Hai con đường bên hông chợ mãi đến năm 1940 còn là bến xe đò miền Đông và miền Tây. Gần một trăm năm qua, chợ Bến Thành bao giờ cũng là một trung tâm thương mại, trung tâm phồn hoa náo nhiệt của thành phố Sài Gòn và các tỉnh Nam Bộ cũ. Dần dần nó trở thành một chợ lớn, nơi tập trung những mặt hàng quí hiếm của trong nước và nước ngoài.
Sau ngày giải phóng, năm 1975, chợ Bến thành được sắp xếp và cải tạo lại một cách gọn gàng và ngăn nắp hơn. Trong chợ Bến Thành ngày nay chúng ta có thể tìm thấy đủ loại hàng hóa, từ thực phẩm vật dụng hàng ngày, hàng nhập cảng cũng như hàng nội hóa, từ những mặt hàng thông thường đến những hàng xa xỉ phẩm. Tính từ năm 1914 chợ Bến Thành đã trải qua bao thăng trầm và chứng nhân của bao biến cố và sự kiện lịch sử của hơn nửa thế kỷ đấu tranh chống ngoại bang giành độc lập. Năm 1944 chợ bị máy bay đồng minh ném bom làm hư hại nặng nề ; năm 1950 được trùng tu lại; năm 1951 ngày 9/11, hàng vạn học sinh, sinh viên biểu tình đã đốt phá chợ bày tỏ lòng căm phẫn đối với thực dân Pháp và tay sai ; đầu thập niên 70 chính quyền Sài Gòn có ý định phá dỡ chợ Bến Thành để xây mới hoàn toàn theo đồ án của kiến trúc sư Huỳnh Kim Mảng.
Năm 1985, Ủy ban Nhân dân thành phố và Quận 1 đã cho chỉnh trang và sửa chữa lớn chợ Bến Thành. Nhà lồng chợ và các gian hàng, sạp hàng được sữa chữa và làm mới, duy chỉ có dáng vẻ phía trước với tháp đồng hồ được giữ lại như xưa. Chợ Bến Thành ngày nay có khoảng 3.000 hộ kinh doanh. Hình ảnh chợ Bến Thành thường được dùng làm biểu tượng cho thành phố.
Chợ Bến Thành ngày nay lại được đầu tư nâng cấp to đẹp lên rất nhiều so với trước, để nó xứng đáng là một trung tâm buôn bán lớn ở phía nam đất nước. Hàng hoá chợ Bến Thành rất phong phú, bao gồm hầu hết các sản vật trong nước – đặc biệt là sản vật ở vùng đồng bằng sông Cửu Long – cùng các mặt hàng công nghệ hiện đại trên thế giới.
----------------------------------------------------------
Nhà thờ Đức Bà
Nhà thờ Ðức Bà còn gọi là nhà thờ Chánh tòa Sài gòn, một công trình kiến trúc lớn ở quảng trường công xã Pari, trung tâm thành phố, với hai tháp chuông cao 40 mét.
Ngay sau khi chiếm Sài Gòn, Pháp đã cho lập nhà thờ để làm nơi hành lễ cho tín đồ Thiên Chúa giáo trong đoàn quân viễn chinh. Ngôi nhà thờ đầu tiên được lập ở đường số 5 (nay là Ngô Ðức Kế). Ðây là một ngôi chùa của người Việt. Vì chiến cuộc, vì quân xâm lăng đến trú đóng, người Việt đã bỏ chạy và cố đạo Lefebvre đã biến ngôi chùa này thành nhà thờ.
Nhà thờ đầu tiên đó quá nhỏ nên Pháp đã lập ngôi nhà thờ thứ hai bên bờ “Kinh Lớn” (hay kinh Charner, ở vị trí sau này là Tòa án Nhân dân quận 1). Cố đạo Lefebvre đã đặt viên đá đầu tiên xây dựng ngôi nhà thờ này vào ngày 28-3-1863. Nhà thờ xây cất bằng gỗ, hoàn thành năm 1865. Nhưng khoảng 12 năm sau ngôi nhà thờ gỗ này bị hư hại nhiều vì mối mọt, các buổi lễ được tổ chức trong phòng khánh tiết của “dinh Thống Ðốc” cũ nằm ở vị trí trường sư phạm ngày nay, cho đến khi nhà thờ lớn xây xong.
Ngoài mục tiêu có chỗ thờ phượng, hành lễ cho tín đồ, việc xây dựng nhà thờ lớn cũng nằm trong mục đích phô trương Ðạo Thiên Chúa và sự vĩ đại của nền văn minh Pháp trước người dân thuộc địa.
Thống đốc Nam kỳ Duperré đã tổ chức một kỳ thi vẽ đồ án kiến trúc nhà thờ mới. Nhiều kiến trúc sư đã đưa đồ án đến tham dự, trong đó hai đồ án của Fabre và Bourard là được sự đặc biệt lưu ý. Cuối cùng đồ án của Bourard đã được chọn. Về địa điểm xây cất có 3 nơi được đề nghị:
- Trên nền trường thi cũ (nằm ở góc đường Lê Duẩn và Hai Bà Trưng tức vị trí tòa Lãnh sự Pháp ngày nay).
- Ở khu kinh lớn tức đường Nguyễn Huệ ngày nay.
- Vị trí hiện nay.
Ngày 7-10-1877 cố đạo Colombert đặt viên đá đầu tiên xây nhà thờ. Việc xây cất được giao cho Bourard trông coi. Ngày 11-4-1880 lễ ban phước và khánh thành được cố đạo Colombert tổ chức trọng thể với sự có mặt của Thống đốc Nam Kỳ Le Myre de Vilers. Hai ngày này được khắc trên các bảng cẩm thạch gắn trong hành lang (transept) của nhà thờ.
Nhà thờ đức Bà do người Pháp xây từ năm 1877, là nhà thờ Thiên chúa giáo lớn nhất và xưa nhất ở Việt Nam, mô phỏng hình ảnh nhà thờ Ðức Bà ở Paris.
Móng của nhà thờ thiết kế đặc biệt, chịu được tải trọng gấp 10 lần toàn bộ kiến trúc ngôi nhà thờ nằm bên trên. Chiều dài nhà thờ dài 93m, ngang 36m60, cao 21m. Gạch xây được chở từ Marseille đến, kiếng màu do hãng Lorin của tỉnh Chartres (Pháp) sản xuất. Và một điều rất đặc biệt là nhà thờ không có vòng rào hoặc bờ tường bao quanh như các nhà thờ quanh vùng Sài Gòn – Gia Ðịnh lúc ấy và bây giờ.
Mười bốn năm sau, năm 1894, người ta xây thêm hai nóc trên tháp chuông. Như thế chiều cao của nhà thờ lên đến 57 mét. Tháp có 6 chuông nặng tổng cộng 25.850kg lớn nhất Viễn Ðông thời đó, âm thanh phát ra là Sol, La, Si, Do, Ré, Mi. Phí tổn xây cất nhà thờ lên đến 2.500.000 francs. Vì kiến trúc theo kiểu mẫu Notre Dame de Paris, cho nên 2 gác chuông cũng cao ngang tầm nóc nhà thờ, bên trong có treo 6 quả chuông, trọng lượng 24.000 kg. Lầu chuông bên Nam (từ công viên có tượng đức Mẹ, nhìn vào là lầu chuông bên tay phải), được treo quả chuông lớn nhất và 3 quả chuông nhỏ hơn, lầu chuông bên Nữ (nằm bên trái, nhìn từ công viên vào) treo hai quả chuông nữa. Năm 1920 xây thêm hai tháp từ hai gác chuông trở lên, cao 36m, mỗi nóc có đính 1 cây thánh giá cao 3m50, ngang 2m, nặng 600kg. Tổng thể chiều cao từ mặt đất lên đỉnh thánh giá là 60m50.
Năm 1962, Tòa thánh Vatican đã cho phép làm lễ “xức dầu” nâng nhà thờ lên hàng Vương Cung Thánh Ðường (Basllique). Trên vườn hoa trước nhà thờ, năm 1903, người Pháp cho dựng tượng đồng Pigneau de Béhaine dẫn Hoàng tử Cảnh (con của Gia Long) để ca ngợi công lao của nước Pháp “bảo hộ”, “khai hóa” cho Việt Nam. Năm 1945, nền cai trị của Pháp ở Việt Nam sụp đổ, tượng này bị phá bỏ.
Năm 1959, tượng Ðức Mẹ tay nâng quả cầu tượng trưng trái đất, trên có thập tự giác được dựng lên trên nền đế cũ. Tượng cao 4,6m, nặng 5,8 tấn, bằng cẩm thạch trằng, là tác phẩm của một nghệ sĩ Ý.
Giữa hai gác chuông còn có chiếc đồng hồ hiệu R.A với 1 bộ máy nặng trên 1.000 kg, gắn trong khung sắt, chiều ngang 2m, cao 1m, đặt nằm trên bệ gạch; mặt kim đồng hồ hướng ra đường Catina (nay là đường đồng Khởi). Máy đồng hồ trông đơn giản, thô sơ nhưng chạy bền và đúng giờ, đổ chuông báo giờ rất chính xác. Ðồng hồ này chào đời từ 1877, đến nay đã được 120 tuổi.
Sau 3 năm xây dựng, nhà thờ khánh thành vào dịp lễ Phục sinh ngày 11.4.1880. Ðiều đặc biệt là toàn bộ vật liệu xây dựng từ xi măng, sắt, thép, gạch, ngói đinh ốc, và cả 6 quả chuông đều được chở từ bên Pháp sang. Hiện nay, trên bệ phía trên, bên trong cửa ra vào nhà thờ, vẫn còn hàng chữ 1877-1880 – J. Bourard (ngày khởi công, ngày khánh thành và tên vị công trình sư). Từ đó, nhà thờ Sài Gòn có tên gọi là nhà thờ Nhà nước.
Sau năm 1962, Giáo hội Việt Nam đề nghị Tòa thánh Vatican, phong tước hiệu Vương Cung Thánh đường cho nhà thờ Sài Gòn. Ðề nghị ấy được chuẩn y. Từ đó Nhà thờ Sài Gòn mang tước hiệu Vương Cung Thánh Ðường.
Vào những lễ Phục sinh, Giáng sinh, lễ Chư thánh… 6 quả chuông của Nhà thờ Ðức Bà cùng đổ một lượt, âm thanh ngân vang trên 10 cây số đường chim bay. Tiếng ngân của 6 quả chuông hòa tạo ra thanh âm sắc lanh lảnh, nhưng êm dịu và rộn rã như tiếng reo vui của một đám đông từ xa vọng lại. Tiếng ngân đặc biệt của chuông Nhà thờ đức Bà không thể nào lẫn với chuông các nhà thờ khác.
Ngoài những danh hiệu giáo dân quen gọi là Nhà thờ Lớn, Nhà thờ Nhà nước, Nhà thờ Chánh tòa Sài Gòn, nhà thờ này còn có thêm một danh hiệu nữa là Nhà thờ đức Bà. Vì vào năm 1959, Linh mục Joseph Phạm Văn Thiên, cai quản Giáo xứ Sài Gòn lúc bấy giờ, đi dự đại hội Thánh Mẫu ở Vatican, đã đặt ở Roma tạc một tượng đức Mẹ Hòa Bình bằng loại đá cẩm thạch qúi hiếm. Tượng cao 4m80, nặng trên 3.000 kg. Khi tượng từ Roma gửi sang Sài Gòn, Linh mục Joseph Phạm Văn Thiên làm Phép Thánh cho tượng và dâng tước hiệu Nữ Vương Hòa Bình. Tự tay Linh mục viết câu kinh cầu nguyện “Xin đức mẹ cho Việt Nam được hòa bình” rồi đọc trước đông đảo quan khách có mặt hôm ấy, nhiều người vẫn còn ghi nhớ câu kinh cầu nguyện Hòa Bình của Linh mục Joseph Thiên cho đến ngày nay.
--------------------------------------------------------------------Bến nhà Rồng
Bến nhà Rồng là di tích lịch sử nổi tiếng ở TP.Hồ Chí Minh và cũng là thương cảng lớn nằm bên sông Sài Gòn.
Bến nhà Rồng là di tích lịch sử nổi tiếng ở TP.Hồ Chí Minh và cũng là thương cảng lớn nằm bên sông Sài Gòn. Ở đó có tòa nhà to lớn, cao hai tầng do Công ty vận tải đường biển của Pháp là Messageries Maritimes xây dựng vào năm 1863 dùng làm nơi bán vé tàu và nơi ở cho người quản lý.
Ðược khởi công xây dựng ngày 4-4-1863 do Công ty Vận tải đường biển của Pháp (Messageries Maritime) xây cất dùng làm nơi ở cho viên tổng quản lý và nơi bán vé tàu. Trước đây từ mé sông Sài Gòn hoặc từ đường Trịnh Minh Thế (nay là đường Nguyễn Tất Thành) nhìn vào thì sẽ thấy hai chữ M.I (chữ viết của Công ty Vận tải Hoàng Gia Messageries Impériales), hiện giờ không còn nữa. Ðây là tên gọi của công ty vận tải đường biển, vì năm 1859 lúc Pháp đã chiếm thành Gia Ðịnh, nước Pháp còn theo chế độ quân chủ với Hoàng đế Napoléon III. Sau chiến tranh Pháp-Ðức 1870, nhà vua bị lật đổ, lập ra chế độ Cộng hòa, tức đệ tam cộng hòa, vì vậy Công ty Vận tải Hoàng Gia được đổi tên thành Công ty Vận tải đường biển để xóa bỏ di tích quân chủ.
Vì trên nóc tòa nhà này có gắn một đôi rồng lớn bằng đất nung tráng men xanh, nên giới bình dân mới gọi tên là Bến Nhà Rồng. Còn những người lớn tuổi lại gọi là Sở ông Năm bởi tòa nhà này do quan Năm người Pháp Domergue đứng ra xây dựng. Ðến tháng 10 năm 1865, Nhà Rồng còn được gọi là Sở Canh tân tàu biển, sau khi ở đây có xây thêm cột cờ Thủ Ngữ treo cờ hiệu để cho tàu thuyền ra vào dễ dàng. Ðến cuối năm 1899, công ty mới được phép xây cất bến tàu đàng hoàng để tàu cập bến. Bến được lót bằng ván dầy, đặt trên trụ sắt dọc theo mé sông. Bến này cách bến kia 18m. Bề ngang của mỗi bến vào phía trong bờ là 8m.
Tòa nhà được gắn hình rồng trên nóc, ở giữa chiếc phù điêu mang hình “đầu ngựa và chiếc mỏ neo” được thay thế cho trái châu. “Ðầu ngựa” nhắc lại giai đoạn xưa ở bên Pháp công ty này lãnh chuyên chở đường bộ với phương tiện là xe ngựa, còn “mỏ neo” tượng trưng cho tàu thuyền. Với hình hai con rồng trên nóc nhà, giới bình dân gọi trụ sở của công ty là nhà Rồng. Người lớn tuổi còn gọi là Sở Ông Năm-do quan Năm Pháp Domergue đứng ra xây dựng. Ðến tháng 10-1865 tại Bến Nhà Rồng xây dựng thêm cột cờ Thủ Ngữ. Thủ Ngữ là sở canh tuần tàu biển. Cột cờ treo cờ hiệu để cho tàu thuyền ra vào cảng biết nên vào ngay hay phải chờ đợi. Năm 1893 Công ty Nhà Rồng dùng đèn điện, dùng bóng đèn 16 nến nhưng ánh sáng vẫn leo lét, kém xa mấy ngọn đèn lồng thắp bằng dầu lửa mà Tòa đô chính cho thắp thử ở đường Catinat (Ðồng khởi). Ðến gần cuối năm 1899 Công ty mới được phép xây cất bến cho tàu cập vào. Bến được lót bằng ván dày, đặt trên trụ sắt dọc theo mé sông 42m (phía tàu cập vào). Bến này cách bến kia 18m. Bề ngang của mỗi bến vào phía trong bờ là 8m. Từ bờ ra đến bến có cầu rộng 10m. Ban đầu chỉ xây dựng hai bến, mãi sau này mới xây dựng thêm bến thứ ba. Năm 1919 Công ty được phép xây bến cảng cement cốt sắt, nhưng không thực hiện được, mãi đến tháng 3-1930 mới hoàn tất được bến mới, chỉ có một bến nhưng chiều dài lên đến 430cm. Con đường sát bến cảng gọi là bến Khánh Hội. Bến này không được chắc chắn, đôi chỗ bị sụt lở. Năm 1900 bến Khánh Hội được khởi công tu bổ, nhưng công việc này kéo dài mãi đến năm 1912 mới hoàn thành.
Trụ sở Nhà Rồng là ngôi nhà xưa lâu đời nhất còn lưu lại của thực dân Pháp ở Ðông Dương. Lúc bấy giờ bến Nhà Rồng có một dãy cầu ván dày lót trên những chiếc cọc sắt. Chính từ hệ thống cầu này, năm 1911, người thanh niên yêu nước hai mươi mốt tuổi Nguyễn Tất Thành đã xuống tàu Amiral Latouche Tréville, ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân. Từ đó bến Nhà Rồng chứng kiến nhiều sự kiện, biến cố lịch sử:
Ngày 1-1-1937, 20.000 đồng bào Sài Gòn mít tinh đón tiếp đại diện Pháp sang điều tra tình hình Ðông Dương trong thời kỳ Mặt trận Bình Dân lên nắm chính quyền ở Pháp.
Trong những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp năm 1945 quân và dân Việt Nam nhiều lần tiến công quân Pháp ở vùng Khánh Hội-Bến Nhà Rồng. Ðặc biệt đêm 15-10-1945 quân Việt Nam đã đốt cháy chiếc tàu Alee của Pháp vừa cập bến Nhà Rồng. Trong thời kỳ Mỹ chiếm đóng, nhiều lần bến cảng Nhà Rồng bị tê liệt vì những cuộc bãi công của công nhân cảng.
Những ngày đầu giải phóng thành phố Sài Gòn, chiều ngày 13-5-1975 nhân dân thành phố vui mừng đón tiếp chiếc tàu biển “Sông Hồng” trọng tải một vạn tấn, cập bến Nhà Rồng, chính thức nối lại con đường biển thông thương giữa hai miền Nam-Bắc Việt Nam.
Ngày nay, cơ sở bến Nhà Rồng thuộc số 1, đường Nguyễn Tất Thành, quận 4, TP.Hồ Chí Minh. Nếu đứng ở bến Bạch Ðằng hay bến đò Thủ Thiêm nhìn sang bên kia sông Sài Gòn vẫn thấy nổi lên trên nên trời gần cầu Khánh Hội tòa nhà cổ kính, kiểu cách vừa Âu vừa Á, gần đó là những tàu biển mang cờ đủ quốc tịch đang neo đậu san sát.
Bến cảng nhà Rồng còn lưu lại cho dân tộc Việt Nam một kỷ niệm thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Sau khi rời trường Dục Thanh ở Phan Thiết, thầy giáo Nguyễn Tất Thành xin vào học trường bách nghệ chuyên đào tạo công nhân tại Sài Gòn. Ngày 5 tháng 6 năm 1911, với cái tên anh Ba, thầy giáo Thành đóng tàu Admiral Latouche Tréville tại Bến Nhà Rồng làm chân phụ bếp để có điều kiện sang nước ngoài tìm đường cứu nước.
Tòa nhà này bây giờ vẫn giữ nguyên kiến trúc cũ. Ngày 9.7.1979, UBND TP.Hồ Chí Minh quyết định giao khu vực Nhà Rồng cho Sở Văn hóa-Thông tin thành phố để xây dựng khu lưu niệm Bác Hồ. Cũng theo quyết định của Thành ủy và UBND thành phố tháng 10.1995, nhà lưu niệm được đổi thành bảo tàng Hồ Chí Minh thuộc hệ thống chi nhánh bảo tàng về Người trên khắp mọi miền đất nước. Trên tổng diện tích quy hoạch 12.000m2, trừ diện tích xây dựng, còn lại tràn ngập màu xanh của đủ loại cây quý hiếm từ khắp nơi hội tụ về. Ðó là tấm lòng thành kính của đồng bào cả nước và khách nước ngoài kính dâng lên Người – Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Gần một phần tư thế kỷ qua ngót 400 gốc cây các loại quanh năm tươi xanh góp một phần làm trong sạch môi trường thành phố. Trong số này có chậu mai chiếu thủy trồng từ năm 1946, có cây đa Tân Trào do chính cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh mang từ ngoài Bắc vào, có cây bồ đề do Tổng thống Ấn Ðộ trong lưu niệm trong chuyến thăm chính thức nước ta vào năm 1946. Ngoài ra còn có 23 cây Hoàng nam do sứ quán Thái Lan mang tặng….
-------------------------------------------------------Ai là người thiết kế Bưu điện Sài Gòn?
Nếu bạn ghé thăm thành phố Hồ Chí Minh, chắc chắn bạn sẽ không thể bỏ qua Bưu điện Sài Gòn bởi kiến trúc đẹp và sang trọng của nó.
Cho đến ngày nay, bưu điện Sài Gòn vẫn còn được bảo quản tốt và giữ đúng chức năng bưu điện – một trong những nỗ lực đáng khen ngợi của chính quyền thành phố. Người thiết kế Bưu điện Sài Gòn là một người rất nổi tiếng – kiến trúc sư Gustave Eiffel, người đã tổ chức thiết kế tháp Eiffel, tượng nữ thần Tự do, cầu Long Biên (Hà Nội), cầu Trường Tiền (Huế).
Ngay sau khi đánh thành Gia Định, chiếm được vùng đất Sài Gòn, Pháp đã thiết lập hệ thống thông tin liên lạc. Ngày 11.11.1860, “Sở dây thép” Sài Gòn (tức Bưu điện Sài Gòn) được thành lập. Ông Phạm Văn Trung là người Việt Nam đầu tiên làm giám đốc Bưu điện An Nam tại Sài Gòn. Ngày 13.1.1863, Sở dây thép Sài Gòn được chính thức khánh thành và phát hành “con cò” (người Sài Gòn xưa hay gọi con tem là con cò) đẩu tiên. Năm 1864, dân chúng Sài Gòn bắt đầu gởi thơ qua nhà “dây thép” (hệ thống bưu điện).
Năm 1886, Bưu điện Sài Gòn được xây cất lại với qui mô hiện đại thay thế cho trụ sở và khu nhà ở cũ, tòa nhà bưu điện thành phố được xây dựng lại theo đề án của kiến trúc sư người Pháp là Vilơdic.. Đến năm 1891, trụ sở mới của Bưu điện Sài Gòn được chính thức khánh thành. Trước đó, đường dây thép Sài Gòn – Qui Nhơn – Đà Nẵng – Huế – Vinh – Hà Nội dài 2000 km đã được chính thức hoàn thành (vào ngày 22.3.1888). Năm 1889 mở thêm đường liên lạc điện báo Sài Gòn – Băng Cốc để phục vụ cho giới kinh doanh thương mại. Từ ngày 1.7.1894 Sài Gòn bắt đầu sử dụng hệ thống điện thoại.
Ngày nay hệ thống bưu chính viễn thông trở nên quen thuộc với mọi người dân nhưng từ nửa đầu thế kỷ 20 trở về trước hệ thống bưu điện vẫn còn xa lạ đối với nhiều người dân Sài Gòn.
Kiến trúc bên trong toà nhà Bưu điện
Toà nhà Bưu điện Sài Gòn là một trong những công trình kiến trúc nổi tiếng của thành phố, có nhiều đặc trưng của phong cách kiến trúc châu Âu và châu Á quyện vào nhau. Tòa nhà tọa lạc bên hông Vương cung Thánh đường (Nhà thờ Ðức Bà) ở quảng trường Công Xã Paris. Nhà Bưu điện được xây dựng xong, trở thành một loại hình dịch vụ lạ và gây ấn tượng rất mạnh với dân chúng.
Vẻ đẹp độc đáo của toà nhà bưu điện thành phố càng được tôn lên vì trước mặt nó có một công trình lộng lẫy là Nhà thờ Đức Bà với tháp chuông cao vút. Từ đó đến nay, tòa nhà này luôn là trung tâm bưu điện của thành phố.
Tòa nhà nổi bật với sự bố cục cân đối của các hạng mục công trình mang tính thẩm mỹ cao. Các chi tiết cân đối, chia đều ra hai bên, đối xứng nhau qua một “trục” trung tâm. Mặt tiền có kết cấu hình khối, với vòm cung phía trên các cửa. Hệ thống cột, trụ chính, phụ, mái hiên đều có kết cấu hình khối vuông. Trên mỗi đầu trụ, cột được chạm khắc hoa văn, phù điều công phu, tỉ mỉ. Ở mặt tiền tòa nhà có hệ thống đường viền, đường chỉ là những chuỗi hoa văn chạy ngang, tạo nên vẻ đẹp, sự cân đối và làm cho tòa nhà có vẻ như không cao lắm.
Kiến trúc mái vòm rất độc đáo
Bên trong tòa nhà là hệ thống vòm cung sát cửa chính và vòm cung dài bên trong. Vòm cung lớn được chống đỡ bởi bốn trụ sắt nằm bốn góc, mỗi cột chống đỡ bốn kèo sắt tỏa ra bốn phía. Vòm cung dài được chịu lực bởi hai hàng trụ sắt hai bên. Các điểm tiếp nối giữa trụ và kèo sắt được thiết kế công phu, chạm khắc thành những chi tiết có hoa văn đẹp. Với hệ thống vòm cung này, tòa nhà trở nên cao, rộng rãi và thoáng mát, thích hợp với một nơi thường có nhiều người ra vào.
Với thiết kế độc đáo từ trong đến ngoài như vậy, tòa nhà Bưu điện Sài Gòn có thể xem là một công trình xây dựng có phong cách độc đáo về kiến trúc, màu sắc của Sài Gòn lúc bấy giờ. Trên vòm mái trong tiền sảnh của toà nhà có hai bản đồ lịch sử: “Saigon et ses environs 1892” và “Lignes télegraphiques du Sud Vietnam et du Cambodge 1936”.
Ngày nay, xung quanh tòa nhà chính còn có thêm một số công trình kiến trúc làm kho tàng, lắp đặt những máy móc, thiết bị bưu điện truyền tin hiện đại…
----------------------------------------------------
Source: http://www.wroughtiron.com.vn/sat-nghe-thuat/tin-tuc-sat-my-thuat-sat-my-nghe/cho-ben-thanh.html
Monday, February 14, 2011
Hue's history: how Thai friendship and hospitality helped create a Vietnamese royal treasure
How Thai friendship and hospitality helped create a Vietnamese royal treasure
Look at the map and you'll see that Bangkok and Hue, the former capital of Vietnam, aren't so far apart. But if you peep into history, you might find that the two cities were once even closer than the map suggests.
In 1785, just three years after King Rama I established Bangkok as the new Thai capital, Nguyen Anh, the dethroned feudal ruler of what is now southern Vietnam was given asylum in the Siamese royal court.
He was fleeing from his political enemies: the Trinh lords of Thang Long (known these days as Hanoi) that controlled the north, and the Tay Son revolution army which was a rising power threatening both Nguyen and the Trinhs.
Like the displaced princes and princesses of Cambodia who also took refuge in Bangkok at the time, Nguyen Anh, known by Thais as "Ong Chiang Sue", and his troops were kindly welcomed by King Rama I.
After spending two years in Siam, Nguyen Anh realised that the Thais were too busy with their wars with Burma to help him regain his power back home. He then saw the opportunity to resume the fight for his goal as the Tay Son army began their expansion to the Trinh-controlled areas in the north, thus leaving behind fewer troops in the south, his former stronghold.
Nguyen Anh returned to Gia Dinh (Saigon, or later Ho Chi Minh City) and sought help from a French missionary Pigneau de Behaine, who managed to gather for him modern firearms and other foreign aid as well as mercenaries and volunteers from France. And thanks to the knowledge in ship-building and naval warfare that these European men brought along, Nguyen Anh's armed forces became more organised and powerful enough to take on with the Tay Son, which by that time had become the dominant power.
PHOTOS: PONGPET MEKLOY
To make a long story short, over the next two decades, Nguyen Anh and his troops fought their way to victory and finally in 1802 gained control of the entire of Vietnam.
The triumphant Nguyen Anh proclaimed himself Emperor Gia Long. The new name is said to be a symbol of the country's unification _ the ''Gia'' from Gia Dinh (Saigon) in the south and the ''Long'' from Thang Long (Hanoi) in the north.
Unlike the previous Vietnamese imperial dynasties, Gia Long did not use Thang Long as the country's capital. Instead, in 1802 he chose Hue, which is located in the central part, as the political centre of his newly founded Nguyen Dynasty.
Not surprisingly, there was a good relationship between the courts of Vietnam and Siam during the times of Gia Long. However, things turned sour after his son Minh Mang took to the throne.
During Minh Mang's reign, which coincided with that of King Rama III , competition in asserting political influ ence over Cambodia resulted in a 14-year war between Siam and Vietnam. The expensive conflict ended in peace talks in which both sides agreed that Siam maintained the right to elect Cambodian kings and that Cambodia must send tribute to Vietnam every three years.
Under the Nguyen Dynasty, the city of Hue prospered both economically and culturally. Elaborate monuments popped up within the palace walls and outside along the Song Houng River (better known as Perfume River) which winds through the capital.
However, Vietnam later fell under the influence of France, one of the colonial powers in this part of the world. And as is already well known, the country has suffered many wars in recent times, both a civil war and with foreign forces, namely those of France, Japan and the United States of America.
During the notorious Vietnam War (1955-1975), Hue was the scene of one of the war's fiercest battles. Despite heavy damage, the remaining legacy of Nguyen Anh and the dynasty he established has been enough to earn the city's historical areas a place on Unesco's list of World Heritage sites.
These days, Hue welcomes thousands of tourists from around the world each year. The Thai hospitality, which gave Nguyen Anh a crucial timeout until he saw the chance to fight back and make all this happen, remains invisible to visitors to his imperial palace.
But now you know.
TRAVEL INFO
Too bad these days no airline offers flights between Bangkok and Danang, the closest city to Hue with a commercial airport. So, the most popular way to get to Hue now is by bus.
From Thailand, you can take a bus from Mukdahan to Savannakhet in Laos where you can hop on another international bus which will take you through the Lao Bao border checkpoint and all the way to Hue. The total distance of this land route is about 420 kilometres but because of the immigration procedures, you may have to set aside one full day for each leg of travel.
Since late last year, Nok Air has been mulling plans to offer a package that combines air and land transport from Bangkok to Hue.
While the final decision has not yet been announced, for those who wish to avoid a long ride from Bangkok to Mukdahan, the airline offers flights from Don Muang airport to Nakhon Phanom, Sakon Nakhon and Ubon Ratcha Thani, from where you can take a local bus to the border town.
During the notorious Battle of Hue in 1968, this flag tower and the rest of the fortified palace complex were the strategic locations that both sides, the American troops and the Vietnamese communist forces, fought hard to control.
Want to know what you would look like in a palace costume? Well, they are available for hire for tourists who want a memorable photographic souvenir.
Fashioned after the Imperial Palace in Beijing, China, this one of the Nguyen Dynasty, the last of its kind in Vietnam, has become a popular symbol of Hue. Seen here is the palace complex's main gate, the Ngo Mon, which is topped with a grand pavilion where in the past the emperor would be seated to preside over important events held at the open ground in front of the gate. It was at this palace, famously known as the Imperial City, that Bao Dai, the country's last emperor, abdicated and handed over the leadership to Ho Chi Minh and his Viet Minh national independence movement in 1945. A number of important buildings within the Imperial City, such as the Hall of Supreme Harmony and the royal library have been restored close to their former glory. Reconstruction of other destroyed structures is still going on.
Simple yet elegant, Vietnam's aodai is one of the most celebrated traditional costumes in this part of the world. Gracious ladies wearing the aodai is a highly popular subject for artists and there is virtually no art gallery in Hue or other Vietnamese cities that doesn't have one such painting on display. However, it's not every day that you'll be lucky enough to run into a real person on the street who looks as well-dressed as those depicted in the paintings.
While the Thien Mu temple dates back centuries before the advent of the Nguyen Dynasty, this iconic seven-storey, eightsided pagoda was built only in the mid-19th Century by the grandson of Emperor Gia Long. Apart from several monuments and artifacts at this Buddhist temple, you will also find the Austin car which in 1963 took the Buddhist monk Thich Quang Duc from this temple all the way to Saigon, where he burned himself to death on a busy street to protest against the oppression of Buddhists by South Vietnam's Ngo Dinh Diem administration. His extreme act of self-sacrifice was photographed, brought world attention to the issue and finally led to a coup that ousted the government. PHOTOS: PONGPET MEKLOY
Like other big cities in Vietnam, traffic on the streets of Hue is a nightmare for those who are not residents. Still, bicycles are available for rent and they are a great way to explore the city. You just have to learn to go with the flow. Act like you're part of a big school of fish and, despite the lack of traffic lights, you'll manage to get past all the intersections with relative but a bit thrilling ease.
For centuries, China had been the most important influence on Vietnamese culture. The prominent presence of the Qilin, a Chinese mystical creature which signifies serenity and prosperity, in the decorative design of the Hue's Imperial City is inevitable.
The best place to enjoy authentic Vietnamese food is found nowhere else but on the roadside. It's not hard to tell that this restaurant is one of the locals' favourites. Just across the street, there are two more similar eateries. But their businesses don't seem to be as good. Since a large number of Hue people are vegetarian, both full-time and part-time, you can order non-meat versions of several dishes at many restaurants.
The Dong Ba Market is the largest of its kind in Hue. Here you can find all kinds of goods, from fruits and vegetables to bicycle parts and traditional coneshaped hats. Prices are very good too, if you are blessed with bargaining skills. Motorcycle helmets, for example, can be as cheap as 70 baht. Thai money is generally accepted by most vendors.
The lavishly decorated tomb of Emperor Khai Dinh is the only one of its kind that features a mix of Western and Vietnamese styles of architecture. Father of Bao Dai, the last emperor, Khai Dinh was hated and ridiculed by Ho Chi Minh's supporters for his extravagant lifestyle and submissiveness to the French occupier. While Khai Dinh's time on the throne lasted nine years, it took 11 years to build his tomb.
The vast ground between the outer walls of the citadel and the moat that surrounds the Imperial City serves as a recreation area for the city's residents. As in Thailand, football is the most-played sport here.
The Golden Water Bridge connects the Ngo Mon Gate with the inner part of the Imperial City. The brightly coloured koi give a plausible and vivid explanation of how the bridge got its name.
These dragon boats serve as a convenient mode of transport for tourists visiting monuments located along the Perfume River. A night cruise is not that exciting, as there is not much to see in the dark, but passengers will be entertained with live traditional music.
------------------------------------------
Writer: Pongpet Mekloy - Published: 3/02/2011 at 12:00 AM
Source: http://www.bangkokpost.com/travel/intertrips/219643/hue-s-secret-history
Subscribe to:
Posts (Atom)